Azerbaycan'ın yaklaşık 30 yıldır Ermeni işgali altında bulunan Karabağ ve çevresindeki topraklarını kurtarmak amacıyla başlattığı tarihi harekatın ve ardından gelen zaferinin üzerinden 3 yıl geride kaldı. Bu harekat, tarihe "44 Gün Savaşı" ve "İkinci Karabağ Savaşı" olarak geçti.
Azerbaycan ordusu, 44 gün içerisinde topraklarını işgalden kurtararak halkı, 30 yıldır hasret olduğu vatanlarına kavuşturdu.
Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Karabağ ve çevresindeki toprakları işgal eden Ermenistan, Azerbaycan askerlerine ve sivillerine yönelik saldırılara, katliamlara imza attı.
27 EYLÜL 2020
Sivillere yönelik saldırılarını artıran Ermenistan ordusunun 27 Eylül 2020'de temas hattındaki köyleri ağır silahlarla ateşe tutması harekatın fitilini ateşledi. Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in emriyle Azerbaycan ordusu, aynı gün karşı operasyona başladı.
44 GÜNLÜK SAVAŞ
Azerbaycan için "vatan savaşına" dönüşen 44 gün süren operasyon kapsamında Azerbaycan ordusu 5 şehir, 4 kasaba ve 286 köyü Ermeni işgalinden kurtardı.
Azerbaycan ordusu bu savaşta 2 bin 908 şehit veririrken 94 sivil Azerbaycanlı da Ermenistan'ın saldırısı sonucu hayatını kaybetti.
8 KASIM 2020: ŞUŞA İŞGALDEN KURTARILDI
Ermenistan, Azerbaycan ordusunun 8 Kasım 2020'de Karabağ'ın sembol şehri Şuşa'yı kurtarmasıyla yenilgiyi kabul etti. Azerbaycan, Ermenistan ve Rusya arasında 10 Kasım 2020'de savaşı sonlandıran üçlü bildiri imzalandı.
Ermenistan ordusu bildiri gereği Ağdam, Kelbecer ve Laçın illerini de terk etmek zorunda kaldı. Üçlü bildirinin imzalandığı 10 Kasım tarihi "Zafer Günü" ilan edilse de bu tarih, Mustafa Kemal Atatürk'ün vefat günü olduğu için Şuşa'nın işgalden kurtarıldığı 8 Kasım ile değiştirildi.
KARABAĞ SAVAŞI'NDA TÜRK SİHA'LARININ GÜCÜ
Azerbaycan, İkinci Karabağ Savaşı'nda Ermenistan ordusuna karşı silahlı insansız hava araçlarını (SİHA) yoğun şekilde kullandı. Ermenistan ordusuna ait çok sayıda silah ve mühimmat Azerbaycan'a ait SİHA'larla imha edildi. SİHA'larla çekilen savaş görüntüleri Azerbaycan'da sevince neden olurken Ermenistan tarafında olumsuz psikolojik etki yarattı.
KARABAĞ'DA İMAR ÇABALARI
İkinci Karabağ Savaşı'nın bittiği 10 Kasım 2020'den bu yana Azerbaycan hükümeti, Karabağ zaferinin diplomasi masasında da sürdürülmesi için çabaladı. Ayrıca işgalden kurtarılan bölgelerin imar edilmesi için çalışmalar yapıldı.
AZERBAYCAN 3 YIL BOYUNCA ERMENİSTAN'IN TOPRAKLARINI BOŞALTMASINI BEKLEDİ
Ermenistan, İkinci Karabağ Savaşı'ndan yenilgiyle ayrılırken ordularının bir kısmını Azerbaycan'dan çekti ancak bir kısmını çok sayıda silah ve mühimmatla Karabağ'da varlığını sürdüren yasa dışı sözde Ermeni rejime bıraktı.
Azerbaycan yönetimi, 3 yıl boyunca Ermenistan'dan ordularını geri çekmesini, Karabağ'daki sözde rejimden de iddialarından vazgeçip kendini feshetmesini bekledi. Ancak bu talepler Ermenistan tarafından göz ardı edildi.
ANTİTERÖR OPERASYONU
Bunun üzerine Azerbaycan, 19 Eylül 2023'te Karabağ'da anayasal yapıyı yeniden tesis etmek için "antiterör operasyonu" başlatarak bir kez daha harekete geçti.
Söz konusu operasyon yaklaşık 24 saat sürerken Karabağ'daki Ermenistan silahlı birlikleri ve yasa dışı güçler silah bıraktı. Ermeni güçler, mevzilerini terk ederek geri çekildi ve silahlarını Azerbaycan ordusuna teslim etti.