Sivri Dil

Önceki senelerde, her yıl sonunda bir sonraki yılda yaşanması muhtemel gelişmelerle ilgili tahminlerimi paylaşıyordum. Bu sene paylaşmayacağım, çünkü 2023'le ilgili hiçbir tahminim yok. Benim görebildiğim kadarıyla dünyada ve ülkemizde öngörülmesi en güç seneye giriyoruz. Örneğin yatırım dünyasında neler olabileceğini tahmin etmek çok güç; son birkaç senedir - özellikle Türkiye'de yatırımcılar kafası kesik tavuk gibi bir o piyasaya, bir bu piyasaya saldırıyor: Döviz, emlak/yazlık/ikinci el oto, kripto paralar, nft/metaverse, borsa...

Rakamların nerelere kadar yükselip düşebileceği bir yana; daha temel sorular var: Dövizin değerini kim belirleyecek? Hangi piyasaya ilave vergi gelecek? Piyasalar sıkı denetim altına alınacak mı? Fiyat narhı konacak mı? Fiyat artışları veya alışveriş büyüklükleri sınırlanacak mı? Seçimlere 6 ay kaldı, kimler seçime girebilecek? Sandığa giren oylar girdiği gibi çıkacak mı? Taraflar sandık sonuçları konusunda uzlaşacak mı? Sandıktan çıkanlar koltukları devralabilecek mi? Devralsalar bile hareket alanı ne olacak? Sandık sonuçları seçmenin içine sinecek mi?

Yeni bir pandemi, deprem, orman yangını, sıcak hava dalgası, seller yaşanacak mı? Göçmen/mültecilerin durumu/statüsü değişecek mi? Önümüzdeki sene özel okullara para yetecek mi? Borçlar, kiralar, emekli maaşları ödenebilecek mi? İşyerleri faaliyete devam edebilecek mi?

Türkiye'ye BAŞKANLIK SİSTEMİ gerekiyor. (Şu anki değil. Böyle bir başkanlık yok. Türk tipi diye bir model yok. Uydurma.)

PARLAMENTER SİSTEM, 1994-2001 dönemi gibi olur. Hiç bir şey düzelmez. Daha da kötü olur.

Gerçek BAŞKANLIK SİSTEMİ, kuvvetler ayrılığını içerir.

Tilkinin 40 hikayesi var, hepsi de kümesten tavuk çalmak üzerinedir.

Döviz kurunu sabitle, borsayı kendi ellerinle şişir. Yabancı kaymaklı karı kaçırmaz, döndüre döndüre öper. 2001 krizi öncesi aynı film vardı, filmde değişik hiçbir kare yok. 22 sene değil, 50 sene de geçse aynı film çakılabilir.

Borsa İstanbul ile herkes çalışmayı bırakacak, milyarder olacak. Üniversitelerde şark kurnazlığı finansı bölümleri kurulup, tüm bölümler kapatılacak. Borsa İstanbul'un ülkemizi zenginleştirmesi ile artık üretmeyip, sadece ithal edeğiz. Herkes köşeyi dönecekse neden çalışsın?

Türkiye'de asgari ücretle istihdam eden işletmelerin çoğu az sayıda eleman istihdam eden KOBİ'ler ve bunların bugün belirlenen ücreti bile verme imkanı yok. Bugünün koşullarında net 8500 TL asgari ücret, nominal olarak da, $ bazında da gayet yeterli bir ücrettir.

Yeterli derken, iyi yaşam koşulları elde etmek için yeterli anlamında kullanmıyorum; Türkiye'de çalışanların iyi yaşam koşulları elde edebilmesi için asgari ücretin artması değil, ekonomik yapının temelden ve kökten değişmesi gerekir. Türkiye'de de dünyada da o dillere destan "astronomik" kazançlar ücretleri düşük tutarak değil, finansal enstrümanlarla kazanılıyor. Asgari ücret seviyesi "büyük patronların", "finans kapitalin" değil, çoğu 1 ila 3 çalışan istihdam edebilen küçük işletmelerin sorunudur.

Mevcut ekonomik düzen içinde asgari ücretteki son %55 artış, çok kısa bir süre sonra, hepimize fiyatlardaki artış olarak geri dönecek. Buna hiç şüphe olmasın. Dahası, asgari ücrete daha yüksek artış yapılsaydı, birkaç ay içinde on binlerce küçük işletme kilidi vurup gidecekti.

Batıda iyi eğitim almış birisi, evini arabasını alabilirken (bizde de öyleydi bir zamanlar), türkiye'de maaşlar ancak karın doyurduğu için, sermaye sahipleri, okuyanları küçümsemektedir.

Eskiden, okumuş birisini çalıştırmak, iyi bütçe isterdi ve iyi ücret ödemek zorunda olan sermaye sahipleri, çalıştırdıkları kişiyi küçümseyemezdi. fakat, şimdi 3 kuruşa bir sürü eğitim almış, nitelikli birisini çalıştıran bir hanzo, elbette onu da, emeğini de küçümseyecektir.

Daha kötüsü, nitelikli kişilerin okuması gerekirken, okumanın değeri azaltıldığı için, bu kişiler eğitimli nüfusa daha az katılacaklar. bu da neye sebep olacak? ülkede eğitimlinin de kalitesinin düşmesine...

William Blake, “Hakikat’in haddi vardır da / Yanılgı’nın yoktur...” der. Çok doğru bir tespittir bu. Belki de hakikatin dile gelmiş halidir. Sürekli olarak yanılgıların yanında hizalanmak da bunun bir tezahürüdür. Yanılgılar içinde oluşan hadsizlik her şeyin dengesini bozmaktadır.

Sahtenin büyüsü herkesi irili ufaklı birer trol zihniyetine mahkûm etmiştir. Buradan bir verim elde edilemeyeceği gibi ümit ettirecek bir ışıltı da maalesef ortada görülmemektedir. Hakikati eksilterek ya da eğip bükerek hiçbir yere varılmayacağı çok açıktır. Bundan dolayı da söylemler etkisini yitirmekte, toplumsal olarak da irtifa kaybına neden olmaktadır. Her şeyden önemlisi ‘emanet ve ehliyet’, ‘güvenirlik ve doğruluk’ ortadan kaybolmuş hesapların içerisinde yok edilmiştir.

Herkesin ve her şeyin sürekli nitelikten kaybettiği bir süreçte örnek olarak ortaya konabilecek hiçbir unsur kalmadığından tarihin tozlu sayfalarında ne varsa onlar bugünün iktidarının ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde bozularak, gerçekliklerinden soyutlanarak bir iletişim biçimine dönüştürülmektedir.

Önce son ekonomik verilerine biraz göz gezdirelim. Sonra gireriz tımarhane günlüklerine hakaret etmeden. Malum bazıları çok alıngan hele yargı mensupları.

KKM'de Kasım ayında kur artışı 2,57% de kalınca ödeme olmamış

Dolayısıyla KKM'de stok 17,3 Milyar TL düştü

Enflasyon sorununun baz etkisi ve fiyat kontrolleri ile çözüleceği sanılıyor.

Venezuela 2018'de fiyat kontrolleri devreye aldığında bir süre sonra üretim durur, hiperenflasyona varılır (%344 bin).

Venezuela'da bugün bile resmi enflasyon %155. Baz etkisini üzerinden enflasyon sorununun çözüldüğünü iddia etmenin sonu fiyat kontrolleri.

Bir gecede, bir kararname ile herkesin oturduğu ev kendisinin olacak.

Tapu, doğalgaz, elektrik, internet, su dahil.

İkinci gece çıkacak kararname ile ev eşyalarının bedava olması dahil edilecek. Garip tarafı, halk meclisinde karar almıyor, kararname çıkarıyor. Niye kararname? Üç kuruşluk ya da beş kuruşluk çıkar uğruna milletin ali menfaatlerini zenginlere ve akrabalarına peşkeş çeken ilkesiz ahlaksız vekillerle devrim olmaz da onun için. Teşekkürler Erkan Başkanım. Hayırlı! olsun!

J. Rifkin'in 1973-2022 arasında yayımlanmış 24 kitabı varmış. Bunlardan sadece biri Türkçeye çevrilmiş. Kitapların konularından bazıları:

* Kurumsal zorbalığa karşı sağduyu

* Yaşamın yapay olarak yeniden yaratımı

Konya’da bir lisede eğitim gören G.A., kasım ayı başında derslerinde başarılı olduğu için ‘MİT’e memur olarak’ alınacağı vaadiyle kandırılıp, hayatı karartıldı.

Başından geçenleri anlatan G.A., her şeyin okul müdürü H.A.’nın vaatleriyle başladığını öne sürdü. G.A. şunları söyledi: Okul müdürüm H.A., derslerimde başarılı olduğu için ‘Seni MİT’e memur olarak alalım’ dedi. Daha sonra müdürüm, yanında bizim okuldan bir kız arkadaşım ve ismini Ahmet Mandal olduğunu belirten kişiyle birlikte, beni evden aldılar. ‘Seni MİT’e uygun gördük’ dediler. Ben de tamam dedim. Bu sırada Ahmet Mandal da gösterdiği kurum kimliğiyle MİT’te çalıştığını söyledi. Sonraki günlerde bana ‘Seni MİT’e aldık’ dediler. Sonra ‘Okuldan birine seni 1 ay takip ettirdik ve MİT, senin yanlışını görmüş. Bla bla.. …

İddialar veryansın adlı sitede geniş olarak dile getirilmiş. Gerçi habere yayın yasağı gelmiş. Yargının uğraştığı işlere bak. Ülkenin geldiği acınası hali görüyorsunuz değil mi? Okullar kızlarımız için emniyet değil değil de nasıl riskler taşıyor.

Malum son dönemde yaşadığımız her şeyi sosyal medyada paylaşmak moda oldu. Moda olmasını da geçtim, eğer paylaşılmazsa yaşanmasının da bir anlamı kalmadı. Hatta gösteremiyorsan sosyal medyada deneyimlediklerin yok hükmünde. Bu rüzgar herkesi esir almış durumda.

Zannedilmesinki en fazla gösterme merakında olanlar avam yani halk tabakası ya da z kuşağı gençler. Tamam gençler bu işte öncülüğü çekiyorlar ama esas teşhirciler makam sahibi devlet erkanı siyasetçiler, yaşı 55 i geçmiş azgın yaşlı kadınlar, yerel derebeyleri olan belediye başkanları. Bunlara son dönemde bir güruh eklendi: Kayyım belediye başkanı olarak atanan vali, kaymakamlar ve z kuşağı çağdaşları yeni atanmış muhafazakar kaymakamlar yani mülki idare amirleri.

Anlayacağınız devletin temelindeki en bozulmamış tuğlalarda paranın ve şöhretin cazibesine öyle bir kapıldılar ki; tutana aşk olsun. Kayyım atanan belediye başkanı kaymakamların ve valilerin tuvalete gittikleri hal dışındaki her şeyi görmeye başladık; aynı politikacılar ve derebeyi belediye başkanları gibi.

TARIM KREDİ mağaza sayısı 1.400.

BİM mağaza sayısı, FİLE dahil 9.611.

A101 mağaza sayısı 11.000+.

Hükümet konut sektörünü canlandırmak için düşük faizli konut kredisi üzerinde çalışmalarını sürdürüyormuş. Edinilen bilgilere göre;

5 milyona kadar konutlar için % 0.79,

5-10 milyon arası konutlar için % 0.89,

Çin’in sıfır vaka politikasına mantıklı bir açıklama bulabilen var mı?

Komplo teorileri de dahil onlarca yazı okudum. Batı basınının “otoriter yönetim, gözetim toplumu” propagandasının ciddiye alınır bir tarafı yok. Hayatı Captain Amerika, Temel Reis, Batman perspektifinden algılayabilen beyinlere hitap ediyor. Komplo teorileri de aşırı spekülatif. Çin gibi çok uzun vadeli planlar yapan, uygulayan, kendi tarihini didik didik edip dersler çıkartan, kılı kırk yararak karar veren bir ülkenin dünyada hiç bir ülkenin uygulamadığı bir politikayı ısrarla ve her türlü riski göze alarak uygularken çok rasyonal bir nedeni olmalı.

2020’de veya daha öldürücü delta baskın varyasyon iken 2021’de bir anlamı olabilirdi. Omicron veya öldürücü olmayan 2022 varyasyonlarında halen bu politikada ısrar neden?

Netflix'de geçen hafta gösterime giren Ancient Apocalypse 1970'lerde çok moda olan astronot tanrılar teorilerinin yeni bir versiyonu; bilinen tarihe "meydan okuyan", bilimsel hiç bir kanıt olmadığı halde spekülatif değerlendirmelerle "anaakım" arkeoloji ve tarihi "yargılıyor".

Graham Hancock, dizinin birinci bölümünde bir arkeolog veya bilim adamı değil, gazeteci olduğunu ve "anaakım" akademinin bilinen tarihin öncesinde hüküm sürmüş "çok ileri bir uygarlık" fikrini küstahça reddettiğini söylüyor. Ancak ileri sürdüğü tezler çok zayıf. Dahası, dizide konu edilen tezler yeni de değil. Mit ve efsanelerin hayali olayları değil, unutulmuş anıları anlattığı düşüncesi daha önce de savunulmuştu. Bu görüş elbette dikkate alınır, ancak tek bir koşulla: Bilimin muhtelif disiplinlerinin bulguları ile desteklenirse.

Herhangi bir fikrin çok mantıklı, ya da akla yakın olması bilimsel kabul edilmesi için yeterli değildir. Ayın bir gökcismi değil, bir kaç kilometre ötedeki bir "lamba" olması fikri de mantıklı ve akla yakındır, ancak gerçeklikle bir ilgisi yoktur. Geçmişte su seviyesinin ani ve dramatik bir şekilde yükselmesi sonucu yaşanan bir felaket sonucu "çok ileri" bir uygarlığın yok olduğu, az sayıda insanın da o dönemde çayırlarda, ormanlarda gezinen ilkellere astronomi, mimarlık, matematik öğrettiği tezi en azından bilimsel değil.

Şeref abi, “Gelenin gideni aratmadığı tek yer Victoria’da Secret defilesidir” demiş. İlk başta katılmamak mümkün değil. Az irdelerseniz bu söz insanı öğrenilmiş çaresizliğe götürür ki; değişimin her daim vuku bulduğu bu dünyada öğrenilmiş çaresizlik sadece ölülere ve ruhları çoktan ölmüşlere özgüdür.

Yeni genel anlamda şarttır. Her yenilik pozitif gelişme sağlamaz şüphesiz. O nedenle selektif yenilik, inovasyon olması şart. Ve fakat yaşlanan beden ve ruhların ve vakti gelmiş olgun çürümeye yüz tutmuş meyvelerin, arkalarından gelenin pozitif ya da negatif olmasından bağımsız olarak, terki diyar yapmaları, bir daha dönmemecesine gitmeleri evrenin değişmez yasasıdır. Gelecek olanın iyi ya da kötü olacağını tahmin etmek şüphesiz zor olsa da; şu nettir.i: İyi olanın gelmesi için olmazsa olmazsa şartı iyi olanlara yer açılmasıdır, bu da evrenin mevcut düzeninin aktörlerinin belli vakitlerde değişmesini zorunlu kılar. Nasıl 66 milyon yıl önce kuyruklu Yıldız çarpması ile dinazorlar yok oldu ise; ayrıca nasıl 12.800 yıl önce bir tufanla, selle insanların büyük kısmının köküne kibrit suyu dökülmüşse, değişim isteniyorsa ki değişmeyen tek şey değişimdir; vakti gelen gidecek. Tanrının buyruğu da evrenin ruhu da bunu emreder.

Hayat denilen kısır döngü öyle bir genişler ki başladığın yeri unutursun. Onun için yaşlıların gözleri bozulur; aynı yerden tekrar geçtiklerini anlamasınlar diye. Kısır döngüye karşı doğal bir savunmadır aslında; körleşme.” diye yazmış ‘Daha’ kitabında Hakan Günday.

Seçimler yaklaşıyor. Bundan tam bir sene önce Hükümetin seçmen nezdindeki yeri sallantıda gibiydi. Dolar kurunun hızla yükselmesi KKM hesabının ihdası ile durdurulmuş, buna mukabil pandemi sürecinden kalan firma borçları, yüksek işsizlik can yakmaktaydı. Üstüne üstlük enflasyon canavarı da 20 yıl sonra yeniden başını kaldırmıştı. Vatandaşlar genel anlamda Hükümetten ve ekonomik durumdan şikayetçiydi ve bundan da muhalefet gayet memnundu. Muhalif medyada öyle bir hava oluşmuştu ki, seçimlerin çantada keklik olduğuna emin olunmuştu, muhalefetin Cumhurbaşkanı adayları yarıştırılıyordu, 20 yıllık AK Parti iktidarının sanki sonuna gelinmişti. Bu atmosferde meşhur “altılı masa” toplanmaya başladı. Evet, siyasette ekonomik problemler muhalefet için bir imkân yaratır ancak imkânlar eğer kullanılırsa sonuç doğurur.

Bir yıl önce oluşmuş olan havada muhalefeti oluşturan partilerin vatandaşın en can yakan problemlerine ortak çözüm önerilerini sür’atle getirmeleri, bunu en anlaşılır ve basit bir dille anlatmaları, doğru seçilmiş sloganları sürekli tekrar etmeleri, belli bir program ve adayla önerilerini ete kemiğe büründürmeleri gerekiyordu. Siyaset tam da budur. Yani ekonomik durum ve Hükümetin politikaları muhalefete gollük pas şeklindeydi. Muhalefetin yapması gereken de bu pası değerlendirip doksandan gol atmaktı. Bunun için ortak bir program etrafında kampanya planlanıp gerçekleştirilmeli, yani siyaset yapılmalıydı. Ancak bırakın gol atmayı, top taca bile çıkmadı. Muhalefet topu kaptırdı ve İktidar hızla kontratağa çıktı.

Şu anda durumu özetleyeyim: Birçok kamuoyu araştırmasının ortalaması bize AK Parti’nin yüzde 30-35 bandında, CHP’nin yüzde 20-25 bandında, İYİ Parti’nin yüzde 10-15 bandında, HDP’nin yüzde 10-15 bandında ve MHP’nin yüzde 5-10 bandında seyrettiğini bildirmektedir. Yani Cumhur İttifakı yüzde 35-45 arası, Millet İttifakı yüzde 30-40 arası oy oranındadırlar. Görünen köy kılavuz istemez; Cumhur İttifakı Millet İttifakından en az 5 puan öndedir. Meclis aritmetiğinin (HDP dahil) muhalefetin çoğunlukta olacağı bir tablo üretmesi büyük ihtimaldir. Cumhurbaşkanlığı Seçiminde Birinci Tur’dan sonuç çıkmayacaktır ve İkinci Tur’da kilit parti HDP’dir.

Sanayide ilkokul mezunu ustalar paranın dibine koyuyor.

Eleman MAKİNE okumuş, asgariye talim ediyor.

MAKİNE okuduysan, git makine tamir et, para kazan. İhtiyaç bu yönde.

Cumhurbaşkanı Erdoğan: "Devlet üniversitelerinde tıp ve diş hekimliği fakültelerinin son sınıf öğrencilerine asgari ücret tutarı kadar ödeme yapılacak." şeklinde açıklama yaptı ayağının tozuyla Kasımı ikinci yarısını duyumsarken.

DOKTOR KRİZİ sürüyor demektir bu.

Bir kere yurtdışı kapısı açıldı... Gidenin döndüğü nerede görülmüş, dönmüşse ölümü gelmiştir, toprak çekiyordur. Sadece hekimler değil nitelikli fırsatını bulan hiçbir insan durmaz bu ülkede bu saatten sonra.

ÖĞRETMEN MAAŞININ yüksek olabilmesi için, öncelikle okullarda günde 3 saatten fazla ders olmaması gerekir.

Bu da, öğretmen sayısının bir hayli düşmesi demektir.

O zaman daha yüksek maaş ve kalite olabilir.

Benim uzmanlık alanım işletme, ekonomi, kamu yönetimi.

Taksim saldırısına bakınca bir tek mesaj okudum.

İster kuklacı, ister bilardocu, isterse kafası kumda, gerisi açıkta devekuşu deyin, bombayı orada patlattıran odak şunu diyor: “Canımı sıkmaya devam edersen, ülkende huzur bırakmam.”

Bütün düzen partileri, halkı belli dengelerde tutmaya çalışan her biri bir alana hükmeden iktidar bileşenleri. Denge biraz bozulduğunda hemen eski konumuna getirmek için ellerinden geleni yapıyorlar, çünkü denge bozulursa düzen bozulacak, düzen bozulursa işler bozulacak.

CHP'yi düşünün... 128 milyar dolar nerede'den başlayıp, beşli çeteden hesap soracağız'a, garantili anlaşmaları iptal edeceğiz'den, kamulaştıracağız'a yükselen çizgisi varken türbana yasa nereden çıktı? Bir mutfakta oturup video çekerek bir çuval inciri berbat etmek "hata" mı? İyi Parti'yi düşünün. Tam oyları tırmanışa geçti derken bir parti yöneticisinin çıkıp ülkü ocakları kasaba teşkilat reisi kıvamında laflar etmesinin, "allahsız komünistlere" saydırmasının, kamulaştıracağız'a karşı mülkiyet hakkı savunmasının şu konjonktürde ne işi var? Hata mı? HDP'yi düşünün. Halk coşkuyla Cumhuriyet kutlamış, iki gün sonra 100 yıllık yıkımdan bahsetmenin, olur olmaz Şeyh Sait, Seyyid Rıza savunmanın, tam da Selo'nun ezber bozan fikirlerini duyurmaya çalıştığı zaman, seküler/cumhuriyetçi kitlelerin damarına basmanın izahı ne? Hata mı?

Saadet'i, Deva'yı, Gelecek Partisi'ni filan hiç saymıyorum. İstanbul sözleşmesi'ne, festival kutlamalarına, konserlere, LGBT haklarına karşı saçma sapan ve zamansız çıkışlar, hala türban kavgaları, tabanı yok, oyu yok, şahıs partileri 6'lı masalarda ne işleri var? Muhalif seçmenler arasında bir anket yapılsa mesela, sorulsa orada BTP mi olsun, yoksa GP, Deva mı olsun? Ne çıkar? Ne çıkacağını hepimiz biliyoruz. O zaman "halka rağmen, halk için" mi muhalefet? Yoksa halkı belli bir dengede tutmak, islamcı dozu sürekli şırınga etmek için mi?

Malum Kasım ayındayız. Kasımda aşk başkadır, diye hepimizin diline pelesenk olmuş bir cümle var. Kasım hem aşkların hem ayrılıkların ayıdır. O halde gelin güncel sorunlardan ve düğümsüz, dipsiz ve sonuç vermeyen kısır tartışmalardan uzak biraz şiir okuyalım. Şiir çaresiz ruhların ilacıdır. İyilik iyidir diyen herkese selam olsun ve gelsin şiir:

Bu şehirde kaçıncı güz bilmem, Bağlar bozulmuş, kurutulmuş üzümler Salçalar kurulmuş dama. Gurbet yolcuları bavullarını hazırlıyor Mevsimsel ayrılıklar başlıyor ve özlemler kapıda,boynu bükük dönmesini bekliyor seven sevdiğinin...

Sevmek sevilmek ikisi de güzelde Zor olan ilkine talip olmak Ayrılık sevdaya dahil diyenler Hiç ayrı kalmış mıdır sevdiklerinden Bir umut beklemişler midir çaresizce Belki bir gün döner ümidiyle Yoksa kahrolup boğulmuşlar mıdır Yakıcı girdabında sevgilinin yokluluğunun