Yaşlılık sigortası nedir? Yaşlılık sigortasının kapsamı nedir? Yaşlılık sigortasının şartları nelerdir? Yaşlılık sigortasında sağlanan haklar nelerdir? sorularının tamamının cevabı şöyle:
YAŞLILIK SİGORTASI NEDİR?
Bir sosyal güvenlik türü olan yaşlılık sigortası, sigortalı bireyin belirli bir yaşa ulaşması ve emeklilik aylığı almaya hak kazanmasıyla devreye giriyor. Bu emeklilik maaşı, bireyin çalışma kapasitesinin azalması ve çalışma hayatının sona ermesi nedeniyle gelir kaybını önlemeyi amaçlıyor.
Bu sistem sigortalı bireyin katkılarıyla finanse ediliyor. Çalışma yılları boyunca sigortalı prim öder ve bu primler diğer sigortalı bireylere emeklilik aylığı sağlamak için kullanılıyor.
Emeklilik sigortasının temel amacı, bireylerin yaşlılık dönemlerinde mali refahlarını korumak, çalışma kapasitelerindeki azalma veya kariyerlerinin sona ermesinden kaynaklanan gelir kayıplarını telafi etmek.
YAŞLILIK SİGORTASI ŞARTLARI NELERDİR?
Türkiye'de emeklilik sigortasına hak kazanabilmek için bireylerin aşağıdaki kriterleri karşılaması gerekiyor:
- En az 18 yaşında olmak
- Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak veya 5510 sayılı Kanun kapsamında sigortalılık hakkı kazanmış olmak
- Sigorta süresi ve prim ödeme gün sayısı şartlarını karşılayın.
YAŞLILIK SİGORTASI BAŞVURU SÜRECİ
Yaşlılık sigortası için gerekli koşullar sağlandıktan sonra, bireyler Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) başvurabiliyorlar. SGK başvuruyu inceliyor ve kişinin emeklilik maaşı almaya hak kazanıp kazanmadığını belirliyor.
Türkiye'de yaşlılık sigortası Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yürütülüyor. SGK, emeklilik sigortası yardımlarına hak kazanan kişilere emekli aylığı, ölüm aylığı, toplu ölüm ödemesi, toplu emeklilik ödemesi ve emeklilik ikramiyesi gibi çeşitli ödemeler yapıyor.
TÜRKİYE’DE YAŞLILIK SİGORTASI İÇİN ARANAN ŞARTLAR
Türkiye'de emeklilik sigortasından yararlanabilmek için bireylerin şu koşulları yerine getirmesi gerekiyor:
En az 18 yaşında olmak: Emeklilik sigortasından yararlanabilmek için sigortalının en az 18 yaşında olması gerekiyor.
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak veya 5510 sayılı Kanun kapsamında sigortalılık hakkı kazanmış olmak: Emeklilik sigortasından yararlanabilmek için sigortalının Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olması veya 5510 sayılı Kanun kapsamında sigortalılık hakkı kazanmış olması gerekiyor.
Sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı şartlarının sağlanması: Emeklilik sigortasından yararlanabilmek için sigortalının sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı şartlarını sağlaması gerekiyor.
Sigortalılık süresi şartı, sigortalının sigortalı olarak çalışmaya başladığı tarihten itibaren geçen süre. Prim ödeme gün sayısı şartı ise sigortalının sigortalı olarak çalıştığı süre içerisinde yapmış olduğu prim ödeme gün sayısı.
Sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı, sigortalının cinsiyetine, sigortalılık başlangıç tarihine ve sigortalılık statüsüne göre değişiyor.
KADIN SİGORTALILAR İÇİN ARANAN ŞARTLAR:
- Kadın sigortalılardan 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanların emekli aylığına hak kazanabilmeleri için 20 yıl sigortalılık süresi ve 5.000 prim ödeme gün sayısına sahip olmaları gerekiyor.
- Kadın sigortalılardan 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olanların yaşlılık aylığına hak kazanabilmeleri için 20 yıl sigortalılık süresi ve 4.500 gün prim ödeme gün sayısına sahip olmaları gerekiyor.
- Kadın sigortalılardan 30 Nisan 2008 tarihinden sonra sigortalı olanların emekli aylığına hak kazanabilmeleri için 25 yıl sigortalılık süresi ve 4.500 gün prim ödeme gün sayısı gerekiyor.
ERKEK SİGORTALILAR İÇİN ARANAN ŞARTLAR:
- Erkek sigortalılardan 8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olanların yaşlılık aylığına hak kazanabilmeleri için 25 yıl sigortalılık süresi ve 5.000 prim ödeme gün sayısı gerekiyor.
- Erkek sigortalılardan 8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olanların emekli aylığına hak kazanabilmeleri için 25 yıl sigortalılık süresi ve 4.500 prim ödeme gün sayısına sahip olmaları gerekiyor.
- Erkek sigortalılardan 30 Nisan 2008 tarihinden sonra sigortalı olanların emekli aylığına hak kazanabilmeleri için 25 yıl sigortalılık süresi ve 4.500 gün prim ödeme gün sayısının olması gerekiyor.
ÖZEL KOŞULLAR
Emeklilik sigortasından yararlanmak için bireylerin belirli özel koşulları da yerine getirmeleri gerekiyor:
- Maluliyet nedeniyle çalışma kapasitesinin en az 2/3'ünü kaybetmiş olan kişiler, emeklilik sigortası şartlarını yerine getirmeden emeklilik aylığı almaya hak kazanıyorlar.
- Serbest meslek sahiplerinin (4/b sigortalıları) emekli aylığına hak kazanabilmeleri için 9.000 prim ödeme gün sayısına sahip olmaları gerekiyor.
- Tarım işçilerinin (4/c sigortalıları) emekli aylığına hak kazanabilmeleri için en az 10 yıldır sigortalı olmaları ve 1.200 prim ödeme gün sayısına sahip olmaları gerekiyor.
Gerekli tüm şartları yerine getirdikten sonra, sigortalı birey Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) başvurabiliyor ve SGK başvuruyu değerlendirerek bireyin emeklilik aylığına hak kazanıp kazanmadığını belirliyor.
