Rusya'nın Ukrayna savaşında aktif görev alan paralı asker grubu Wagner'in lideri Yevgeni Prigojin'in, askerlerinin yok edilmeye çalışıldığı suçlamasıyla Moskova'ya başkaldırmasının ardından Wagner hakkında araştırma yapılmaya başlandı.
İşte Wagner hakkında ayrıntılı bilgiler...
WAGNER NEDİR?
PMC Wagner olarak da bilinen Wagner Grubu, bir Rus paramiliter örgütüdür. Çeşitli şekillerde özel bir askerî şirket, bir paralı asker ağı veya Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in fiilî bir özel ordusu olarak tanımlanıyor. Grup, özel askerî müteahhitlerin resmî olarak yasak olduğu Rusya'da yasaların ötesinde faaliyet göstermektedir. Wagner Grubu'nun kendisi ideolojik olarak yönlendirilmese de, Wagner'in çeşitli unsurları neo-Naziler ve aşırı sağcı aşırılık yanlıları ile ilişkilendirilmiştir.
Grup, 2014'ten 2015'e kadar kendi kendini ilan eden Donetsk ve Luhansk Halk Cumhuriyetlerinin ayrılıkçı güçlerine yardım ettiği Ukrayna'daki Donbas'taki savaş sırasında dünya çapında üne kavuştu. Suriye, Libya, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Mali'deki savaşlar, genellikle Rus hükûmetiyle ittifak hâlindeki güçlerin yanında savaşıyor. Wagner ajanları konuşlandırıldıkları bölgelerde savaş suçları işlediler. Suçlamalar arasında sivillere yönelik tecavüz ve soygunlar ile suçlanan kaçaklara işkence yapılması yer alıyor.
Wagner Grubu, Rus çıkarlarını desteklemek için faaliyet gösterdiği, Rusya Savunma Bakanlığı'ndan (MoD) askeri teçhizat aldığı ve eğitim için MoD kurulumlarını kullandığı için, genellikle MoD'nin veya Rusya'nın askerî istihbarat teşkilatının fiili bir birimi olarak kabul edilir.
Wagner Grubu'nun Rus hükûmeti tarafından belirli çatışmalarda makul inkar edilebilirliğe izin vermek ve Rusya'nın dış müdahalelerinin kayıp sayısını ve mali maliyetlerini kamuoyundan gizlemek için kullanıldığı yaygın olarak tahmin ediliyor. 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinde önemli bir rol oynadı; burada, diğer faaliyetlerin yanı sıra, bildirildiğine göre Ukraynalı liderlere suikast düzenlemek için konuşlandırıldı ve ön cephe çarpışması için mahkûmları ve hükümlüleri geniş çapta askere aldı. Aralık 2022'de Pentagon'dan John Kirby, Wagner grubunun Ukrayna'da 10.000 müteahhit ve 40.000 hükümlü dahil 50.000 savaşçısı olduğunu iddia etti. Diğerleri askere alınan mahkumların sayısını 20.000'den fazla olarak belirtse de, Ukrayna'da bulunan PMC'lerin toplam sayısının 20.000 olduğu tahmin ediliyor.
Grubun, Putin'le yakın bağları olan bir iş adamı olan Yevgeny Prigozhin'e ait olduğuna veya finanse edildiğine inanılıyor. Prigozhin, Wagner grubuyla bağlantısını yıllarca inkar ettikten sonra, Eylül 2022'de paramiliter grubu 'kurduğunu' itiraf etti.
WAGNER ORDUSU (WAGNER GRUBU) KURUCUSU KİMDİR?
PMC Wagner olarak da bilinen Wagner Grubu, bir Rus paramiliter örgütüdür. Çeşitli şekillerde özel bir askeri şirket, bir paralı asker ağı veya Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in fiili bir özel ordusu olarak tanımlanıyor. Grup, özel askeri müteahhitlerin resmi olarak yasak olduğu Rusya'da yasaların ötesinde faaliyet gösteriyor. Wagner Grubu'nun kendisi ideolojik olarak yönlendirilmese de, Wagner'in çeşitli unsurları neo-Naziler ve aşırı sağcı aşırılık yanlıları ile ilişkilendirilmiştir.