Al Mizan: Dünya Çevre Sözleşmesi, UNEP'in Dünya İçin İnanç Girişimi öncülüğünde tüm dünyada tanıtılıyor. Sözleşmenin Türkiye'deki tanıtımı, Üsküdar Üniversitesi'nde gerçekleştirildi. Kamu, akademi, sivil toplumun yanı sıra basından temsilcilerin de katıldığı toplantıda, Üsküdar Üniversitesi'nin kurucu rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan ile Sözleşme'yi hazırlayan komitede yer alan Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. İbrahim Özdemir konuştu.
Çevreye İslami Bir Bakış Açısı Sunuyor
“Al-Mizan: Dünya Çevre Sözleşmesi”, iklim değişikliği ve gezegene yönelik diğer tehditlerle mücadele eden yerel, bölgesel ve uluslararası eylemleri güçlendirmek amacıyla çevreye İslami bir bakış açısı sunuyor. Çağrının geliştirilmesi ve benimsenmesine İslam alimlerini ve Müslüman kurumları dahil etmek için küresel bir çaba olarak öne çıkıyor. Tabiatın korunmasını yöneten ilkelerin mevcut zorlukları karşılayan bir biçimde yeniden ifade edilmesi amacını taşıyan metin, insan varoluşunun toplumsal düzeninin ardındaki ahlaki boyutu inceliyor.
Dünyanın mevcut durumunun değerlendirilmesiyle başlayan metin, muhatapları bu durum üzerinde derinlemesine düşünmeye, yani tefekküre davet ediyor. İnsanlık mirası zikredilerek küresel iklim değişikliğinin sonuçlarına dikkat çekiliyor. Ayrıca sözleşme, tüm Müslümanlara umutlarını yitirmeden, sorunlarına çözüm bulmak için sivil ve demokratik bir anlayış içerisinde bireysel sorumluluk yüklenmeleri konusunda çağrıda da bulunuyor.
Sözleşmenin temel başlıkları şöyle:
Kozmos ve Dünya Üzerindeki İşaretler: Entegre Bir Yaklaşım,
Rahmân olarak Allah: Kozmik Denge,
Al-Mīzān: Denge ve Karşılıklılık,
Hilafet fi ‘l-Ard: Yeryüzünde Vekil Harçlık: Bütünün Refahı,
Herkese Karşı Nihai İyilik için Çalışmak: Ethos ve Ahlak,
Tevhid’in Ahlaki Boyutları,
Rahmet: Merhamet,
Şükür: Minnetkarlık,
Rahman’ın İşaretlerine Karşılık Vermek,
Rahmân’ın Alâmetlerini Anlamak,
Çevre Konusundaki Baş Örneğimiz: Alemlere Rahmet Bir Peygamber: Hz. Muhammed (sav),
Eşitlik ve Adalet: Refahı Yeniden Düşünmek, Kalkınma ve Yaşam Tarzı, Yaşamın Kaynakları, Yaşam Kaynaklarını Kullanmada Hesap Verebilirlik,
Hayvanların Refahı ve Hayvan Hakları,
Avcılık ve Balıkçılık,
Ekolojik Planlama: Tabiattan İlham Alarak Tasarım,
Ekolojik Tasarım: İslam Bahçe Tasarımı Geleneği,
Çevre Aktivizmi: Önümüzdeki Yol.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan: "Bugün yaşananlar sürpriz değil!"
"1900'lü yıllardan itibaren maddi anlam yüklenen faaliyetlere yönelik aşırı talep ve tüketime bakılırsa, bugün gerek ekolojik gerek ekonomik ve ahlaki olarak yaşananlar sürpriz değil." dedi.
Prof. Dr. Tarhan şöyle devam etti: "Çevreciliği `Mizân' anlamında bizim kültür ve inanç kaynaklarımızla birleştiren bu çalışma her türlü övgüye layıktır. Çünkü yaptığınız iyi bir işin toplumsal, kültürel bağlamını oturtamazsanız o iş tutmaz. Bu nedenle bu işin kültürel bağlamını oturtma açısından bizim kaynaklarımızla ilgili bir ölçü ve dengenin kâinatta olması, bunun ön plana çıkarılması ve burada bu dengeyi bozan insanlığa bir mesaj olarak çok önemlidir.
"Asrın hastalığı bencillik, doğayı da tahrip etti."
İnsan, bu doğanın bir ürünü değil. Bu dünyada misafir olarak bulunuyor. Benim buradan çıkardığım sonuca göre insanın Dünyaya, yaşadığı mekâna zarar vermesini ve birçok şeyi yeniden sorgulaması gerekiyor. Prof. Dr. Nevzat Tarhan: "Asrın hastalığı bencillik, doğayı da tahrip etti." Daha önce iklim değişikliği, küresel ısınma ve küresel kirlenmeden bahsedenler sadece idealist olarak görülürdü. Bu kişileri idealist değil realist olarak görmek gerekiyor. İnsanın doğaya yaklaşırken hem merhametli hem de adaletli olması gerekiyor. Modernizm ve kapitalist sistem ile merhamet ve adalet dengesi, doğaya saygı bozuldu. Bu asrın en önemli hastalığı bencillik, maalesef bencillik doğayı da tahrip eden bir hastalık..." ifadelerini kullandı.
Prof. Dr. İbrahim Özdemir
Bilimin, doğal dengenin yıllar içinde ve insan faaliyetleri sonucu bozulmasına yönelik kanıtları sunduğu belirten Prof. Dr. İbrahim Özdemir ise, dini kuruluşlar, bilimsel araştırma grupları, sivil
toplum ve uluslararası kuruluşlar arasında artan bir işbirliği oluşmaya başladığını belirtti.
"İslam Dünyası Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (ICESCO), İslami Ekoloji ve Çevre Bilimleri Vakfı (IFEES), Üsküdar Üniversitesi, Katar Kur'an Botanik Bahçesi, Katar Hamad Bin Halife Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi ve Dünya İçin İnanç Girişimi, dünyanın 1.8 milyar Müslümanının sürdürülebilirliği günlük yaşamlarının bir parçası olarak benimsemeleri için çevreyle ilgili Islam'ın öğretilerini ortaya koymak üzere bir araya geldiler.
''AL-MİZAN''DAN ADINI ALAN METİN MÜSLÜMANLARIN DÜNYAYLA YAPMIŞ OLDUKLARI BİR ANLAŞMA
Kur'an'ın 55. Suresi olan Rahman süresinin geçen ve Kur'an'ın temel kavramlarından birisi olan "Al-rnizân"dan adını alan metin, Müslümanların dünya ile yapmış oldukları bir anlaşmadır. Bundan dolayı "Al-Mizan: Dünya Çevre Sözleşmesi" olarak isimlendirilmiştir. Bu sözleşmenin, İslam dünyasında ve ötesinde; din, çevre ve sürdürülebilir kalkınma konularında çalışanlarla bilim insanları ve araştırma merkezleri arasında yeterlilikler ve ortaklık ağları kurmasını umuyoruz." dedi.
İnsanlığın ortak mirası, küresel iklim değişikliği, biyolojik çeşitlilik kaybı ve politik ekonomi başlıkları altında İslami prensiplere atıfta bulunan Sözleşme, İslami değerlere göre dünyanın durumuna ilişkin bir değerlendirme yapıyor ve çözüm için dengenin kurulmasını işaret ediyor.
KÜRESEL İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN SONUÇLARINA DİKKAT ÇEKİYOR!
İnsanlık mirası bağlamında küresel iklim değişikliğinin sonuçlarına dikkat çeken metinden bazı başlıklar şöyle: Kozmos ve Dünya Üzerindeki İşaretler: Entegre Bir Yaklaşım, İslâm İnancının ve Ahlâkının Temel Taşı Olarak Tevhid; Kozmik Denge; Al-Mizân: Denge ve Karşılıklılık; Fıtrat: insanlığın Ezeli Tabiat! ve Sorumluluk; Yeryüzünde Allah'ın Halifesi Olmanın Anlamı; Herkese Karşı Nihai iyilik için Çalışmak: Ethos ve Ahlak; Tevhid'in Ahlâki Boyutları: Allah'ın Birliği; Takva: Saygı, Özen ve Dikkatli Tutum; İhsan: Mümkün Olan En İyi; Merhamet, Minnettarlık ve Şükür Etmek; Rahmântın Alâmetlerini Anlamak ve Rahmân'ın İşaretlerine Karşılık Vermek; Eşitlik ve Adâlet: Refahl Yeniden Düşünmek; Kalkınma ve Hayat Tarzı; Hayatın Kaynakları, Hayatın Kaynaklarını Kullanmada Hesap Verebilirlik; Zarar Vermemek; Su ve Diğer Hayat Kaynakları Hakları; Bir Gemi Olarak Dünya, Dinin Nihai Amaçları; Hayvan Refah, ve Hayvan Hakları.
Al Mizan: Dünya Çevre Sözleşmesi'nin ortaya çıkışı UNEP Dünya Için İnanç Girişimi (Faith-Based Organizations) strateji belgesi 2018 yılında yayınlanmasının ardından Ekim 2020'de Dünya İçin Inanç Koalisyonu oluştu.
Özdemir ''Sözleşmenin oluşmasını sağlayan Müslüman düşünce liderleri, Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini (SDG) ve ortak çevresel öncelikleri ele almak amacıyla çalışmalarına devam etti. Daha sonra ismi "Al-Mizan: Dünya Çevre Sözleşmesi" olacak olan İslâmi Çevre Sözleşmesi fikri, UNEP- Dünya İçin İnanç Girişimi ve İslam Dünyası Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü ile Rabat'ta düzenlenen 8. Çevre Bakanları İslam Konferansı'nda doğdu. Sözleşmenin ilk taslağı, geri bildirim ve istişare için dünya çapında 300'den fazla islâmi kurumla paylaşıldı. Sözleşme metni öncelikle isram Dünyası Çevre Bakanları Konferansı'na sonrasında Birleşmiş Milletler Sekretaryası'na sunulacak.'' İfadelerini kullandı.
Sözleşmeyi hazırlayanlar:
Dr. Iyad Abumoghli: UNEP Dünya İçin İnanç Girişimi Kurucusu ve Direktörü, Kenya.
Prof. Dr. Abdelmajid Tribak: İslam Dünyası Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (ICESCO) Baş Danışman, Fas.
Prof. Dr. İbrahim Özdemir: Üsküdar Üniversitesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı, Çevre Ahlâk Forumu Direktörü, Türkiye.
Aishah Ali Abdallah: Yaban Hayatı, Eğitim ve İletişim Komisyonu üyesi, Suudi Arabistan.
Doç. Dr. Evren Tok: İnovasyon ve Toplumu Geliştirmeden Sorumlu Dekan Yardımcısı. Hamad Bin Halife Üniversitesi, İlahiyat Fakültesi, Katar.
Sidi Fazlun Khalid: İslami Ekoloji ve Çevre Bilimleri Vakfı (IFEES)/EcoIslam Kurucusu, İngiltere.
