Eyyamı biyd, ayın en parlak günlerini işaret etmekle birlikte Peygamber Efendimizin bu günleri oruçlu olarak geçirdiği ve bugünlerde oruç tutmanın tüm seneyi oruçlu olarak geçirmek gibi olduğunu belirtmiştir. Peygamber Efendimizden bu yana ayın 13, 14 ve 15. günleri inananlar eyyamı biyd oruçları tutarak bu sünneti devam ettirmiştir. 1 Ocak 2025 Çarşamba günü başlayan Recep ayı dua ve ibadetlerle ihya edilirken eyyamı biyd orucu tutmayı planlayanlar Recep ayının 13, 14 ve 15’inin ne zaman olduğunu araştırmaya başladı…
EYYAMI BİYD NEDİR?
Eyyamı biyd kelime olarak “Aydınlık günler” anlamını taşıyor. Bu günler ise Hicri takvimde ayın en parlak halinde göründüğü 13, 14 ve 15’ine denk geliyor. Rivayet edilen bir hadise göre Peygamber Efendimiz (sav), her ayın bu günlerinde oruç tutmayı tavsiye etmiş ve o günlerde oruç tutmanın tüm sene oruçlu geçirmek gibi olduğunu söylemiştir.
RECEP AYI 13, 14 VE 15’İ NE ZAMAN, EYYAMI BİYD ORUCU NE ZAMAN TUTULACAK?
Recep ayı bu yıl 1 Ocak Çarşamba günü itibariyle başladı. Bu kapsamda Recep ayının 13, 14 ve 15’i yine aynı şekilde 13 Ocak Pazartesi, 14 Ocak Salı ve 15 Ocak Çarşamba günlerine denk geliyor.
Bu kapsamda Recep ayında eyyamı biyd orucu tutmak isteyenlerin 13,14 ve 15 Ocak tarihlerinde niyetlenmesi gerekiyor.
EYYAMI BİYD İLE İLGİLİ HADİSLER
Eyyâm-ı biyd (aydınlık günler) ayın en parlak olduğu hicri ayların 13, 14 ve 15. geceleridir (bkz. Buhârî, Savm, 60; Nesâî, Sıyâm, 84 [2432]).
Ay bu gecelerde tam olarak göründüğü ve geceleri her zamankinden daha çok aydınlattığı için bu isim verilmiştir. Resûlullah (s.a.s.), her ayın bu günlerinde oruç tutmayı tavsiye etmiş (Ebû Dâvûd, Savm, 68 [2449];
Tirmizî, Savm, 54 [761]) ve o günlerde oruç tutmanın senenin tüm günlerini oruçlu geçirmek gibi olduğunu belirtmiştir (Ebû Dâvûd, Savm, 68 [2449]; İbn Mâce, Sıyâm, 29 [1707]).
ÜÇ AYLARDA ORUÇ TUTMANIN FAZİLETLERİ VE SEVABI
Recep, Şaban ve Ramazan aylarını kapsayan üç aylar hakkında Peygamber Efendimiz (s.a.v.) ashabıyla hadislerini paylamıştır. İşte, Peygamberimizin üç aylar ve oruç ibadeti hakkındaki sözleri…
Receb-i şerifin bir gün evvelinden, bir gün ortasından ve bir gün de sonundan oruç tutana, Receb-i şerifin hepsini tutmuşçasına, Hak teâlâ ihsanda bulunur) buyuruldu.
(Her kim Şaban-ı şerifte üç gün oruç tutarsa, Hak teâlâ, Cennet-i a'lâda ona bir yer hazırlar.)
RECEB ayı: Dört kıymetli aydan biridir. Bir âyet-i kerime meali:
(Allah'ın gökleri ve yeri yarattığı günden beri, ayların sayısı on ikidir. Bunlardan dördü, haram [hürmet edilen] aylardır.) [Tevbe 36]
(Haram aylar, Receb, Zilkade, Zilhicce ve Muharremdir.) [İbni Cerîr]
(Haram aylarda Perşembe, Cuma ve Cumartesi günleri oruç tutana iki yıllık ibadet sevabı yazılır.) [Taberani]
(Haram aylarda bir gün oruç tutup bir gün yemek çok faziletlidir.) [Ebu Davud]
(Recep ayında dokuz gün oruç tutanın günahları sevaba çevrilir.) [Gunye]
(Receb ayında Allahü teâlâya çok istigfar edin; çünkü Allahü teâlânın, Receb ayının her vaktinde Cehennemden azat ettiği kulları vardır. Ayrıca Cennette öyle köşkler vardır ki, ancak Receb ayında oruç tutanlar girer.) [Deylemi]
(Cennette öyle köşkler vardır ki, onlara ancak Receb ayında oruç tutanlar girer.) [Deylemî]
(Allahü teâlâ, Receb ayında oruç tutanları mağfiret eder.) [Gunye]
(Recebin bir gün başında [ilk günlerinde], bir gün ortasında ve bir gün de sonunda [son günlerinde] oruç tutana, ayın hepsinde tutmuş gibi sevap verilir.) [Miftah-ül-Cennet]
(Ramazan ayı dışında Allah rızası için bir gün oruç tutan, iyi bir yarış atının bir asırda alacağı mesafe kadar Cehennemden uzaklaşır.) [Ebu Ya’la]
(Allahü teâlâ, Receb ayında hasenatı kat kat eder. Bu ayda bir gün oruç tutan, bir yıl oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur. 7 gün oruç tutana, Cehennem kapıları kapanır. 8 gün tutana Cennetin 8 kapısı açılır. 10 gün tutana, Allahü teâlâ istediğini verir. 15 gün oruç tutana, bir münadi, “Geçmiş günahların affoldu” der. Allahü teâlâ, Nuh aleyhisselamı Receb ayında gemiye bindirdi. O da, Receb ayını oruçlu geçirip oradakilere oruç tutmalarını emretti.) [Taberanî]
(Receb’de, takva üzere bir gün oruç tutana, oruç tutulan günler dile gelip, “Yâ Rabbi, onu mağfiret et” derler.) [Ebu Muhammed]
Âişe validemiz buyuruyor ki:
(Resulullahın, hiçbir ayda, Şaban ayından daha çok oruç tuttuğunu görmedim. Bazen Şabanın tamamını oruçla geçirirdi.) [Buhari]
(Ramazandan sonra en faziletli oruç, Şaban ayında tutulan oruçtur.) [Tirmizî]
(Şaban ayında üç gün oruç tutana, Allahü teâlâ Cennette bir yer hazırlar.) [Ey Oğul İlmihâli]
(Şabanın 15. gecesini ibadetle, gündüzünü de oruçla geçirin! O gece Allahü teâlâ buyurur ki: “Af isteyen yok mu, affedeyim. Rızk isteyen yok mu, rızk vereyim. Dertli yok mu, sıhhat, afiyet vereyim. Ne isteyen varsa, istesin vereyim” Bu hâl, sabaha kadar devam eder.) [İbni Mace]
