“İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” geçtiğimiz Cuma günü AK Parti tarafından Meclis’e sunuldu.
YARGIDA BELLİ KESİMLERE ZAM
Emeklilere verilen bayram ikramiyelerinin 2 bin, en düşük emekli maaşının da 7 bin 500 TL olmasını düzenleyen kanun teklifinde Yargıtay ve Danıştay üyelerinin maaşlarına zam yapılarak AYM üyeleri ile denkleştirilmesi düzenlemesi de yer aldı.
15 BİN LİRA ZAMLA DENKLİKTE EŞİTSİZLİK SORUNU
Düzenlemeye göre, Yargıtay ve Danıştay üyelerinin maaşına yaklaşık 15 bin lira zam öngörülüyor. Hali hazırda 50 bin lira zam alan üyeler, mevcut düzenlemenin yasalaşması durumunda Anayasa Mahkemesi üyeleri ile aynı maaşı alacak. Üyelerin maaşı, AYM üyeleri ile denkleşerek, 65 bin lirayı bulacak.
Ekran Haber yazarı Prof. Dr. Ersan Şen, 2 gün önce yazdığı yazıda teklifin sorunlara yol açacağını gündeme getirmişti:
Prof. Dr. Ersan Şen, Meclis’e sunulan teklife ilişkin kaleme aldığı “Yargıtay ve Danıştay Üyelerinin Özlük Haklarının İyileştirilmesine Dair Kanun Teklifi Hakkında Değerlendirme” başlıklı yazısında yüksek yargıda hakimlik ve savcılık görevlerini yürüten yargı mensuplarının kıstas aylık, ek tazminat, ek göstergelerinin ve yüksek hakimlik tazminat oranlarının artırılarak Anayasa Mahkemesi üyeleri ile aynı orana getirilmesinin öngörüldüğünü belirtmişti.
Şen, teklife ilişkin yazısında yaptığı değerlendirmede teklifle; Yargıtay, Danıştay ve Sayıştay üyelerinin de Daire Başkanları ile yükseltilmiş aynı oranda yüksek hakimlik tazminatı almalarının önünün açılmasının öngörüldüğünü belirtmişti.
YARGI TEKLİFİNDE AYRIMCILIK
Birinci sınıf, birinci sınıfa ayrılmış hakim ve savcılar ile daha alt sınıfta görev yapan hakim ve savcıların özlük haklarının iyileştirilmesine ilişkin değişiklik yapılmasının teklif edilmediğini belirten Ersan Şen, ilk derece mahkemeleri ile istinaf mahkemeleri, yüksek mahkemeler ile Adalet Bakanlığı’nda görev alan tetkik hakimleri, Cumhuriyet savcıları kapsama alınmadığını vurguladı.
SADECE ÜYELER TEKLİF KAPSAMINDA
“Yargıtay ve Danıştay üyeleri” ile sınırlı tutulan teklifin yüksek yargıda görev yapan hakimler ve savcılar ile birinci sınıf, birinci sınıfa ayrılmış olan ve daha alt diğer sınıflarda görev yapan hakim ve savcılar arasında özlük hakları yönünden ciddi farklara sebep olacağını belirten Ersan Şen, aynı meslek grubunda yer alan bir kesimin gözetilmesinin diğer kesimin ise iyileştirmede göz ardı edilmesinin “eşitlik” ilkesi konusunda tartışmaya sebep olabileceğini söyledi.
ANAYASA’NIN ‘EŞİTLİK’ İLKESİNE AYKIRI
Teklifin hukuken aynı durumda olan kişileri kapsaması yerine sadece yüksek yargı mensuplarını kapsamasının Anayasa açısından değerlendiren Şen, “Anayasa m.10 çerçevesinde “eşitlik” ilkesinin ihlal edilmeyeceği söylenebilir.” dedi.
Yargı’nın üçlü sistemden oluştuğuna ve bu yargı mercilerinde sınıf, derece ve kıdeme bağlı farklılıkları olabileceğine dikkat çeken Şen, diğer hakim ve savcıların teklif kapsamı dışında tutulmasının hakkaniyetli olmadığını ve vicdani açıdan eşitsizlik olarak algılanacağının bir gerçek olduğunu belirtti.
AYNI SORUNUN YAŞANDIĞI MESLEK GRUPLARI
Adalet personeli, zabıt katipleri ve infaz koruma memurlarının özlük haklarında da benzer sorunun yaşandığını dile getiren Ersan Şen, teklifte bu meslek gruplarının da gündeme getirilmediğine dikkat çektiği yazısında “Oysa özellikle mali haklar ve satın alma gücü yönünden adalet personeli, zabıt katibi ve infaz koruma memuru kapsamına giren kamu görevlilerinin ücretlerinde iyileştirmeye gidilmelidir.” ifadelerine yer verdi.
ADLİLYE PERSONELİ DE UNUTULMAMALI
Teklifteki ayrımcılığa dikkat çeken Ersan Şen, yaşanan enflasyon karşısında alım güçleri iyice zayıflayan adliye personelinin de unutulmaması gerekildiğinin altını çizerek “Bu sorun çözülmeli ve bir an önce kürsüde bulunan hakim ve savcıların özlük haklarını iyileştirecek yasal düzenleme yapılmalıdır.” dedi.
SORUNA ÇÖZÜM FORMÜLÜ
Üyeliğe layık olduğu halde kadro sınırlamasından dolayı giremeyenlerin sorununun çözümü için formül de sunan Şen, teklife “Yargıtay ve Danıştay üyesi olmaya hak kazananlar” ibaresi eklenerek sorunun geçici olarak çözülebileceğini ifade etti. Hem birinci sınıf yargı mensuplarına ve hem de daha alt sınıfta olan tüm yargı mensuplarına gerekli iyileştirmelerin yapılması gerektiğini belirten Ersan Şen, bu hususların yüksek yargıda özlük haklarında yapılması düşünülen iyileştirmelerin görüşülmesi sırasında dikkate alınması gerektiğini ifade etti.
TEKLİFİN AMACI: HİYERARŞİYİ BERTARAF ETMEK
Meclis’e sunulan teklifle amaçlanmak istenenin Yargıtay ve Danıştay üyeleri ile Anayasa Mahkemesi üyelerinin statü bakımından eşitlenmesi ve hiyerarşi algısının bertaraf edilmesi olduğunu belirten Şen, teklife ilişkin şunları dile getirdi:
“Bu yönüyle Teklif; Anayasa Mahkemesi üyeleri ile Yargıtay ve Danıştay üyeleri arasında hiyerarşi algısına sebep olan statü farklılığının giderilmesi, özlük hakları itibariyle eşitlenmesi isabetli olsa da, bu sırada ilk derece ve istinaf mahkemelerinde görev yapan hakim ve savcıların gözetilmemesi, yüksek yargı için artırılan oranlara benzer bir artışın diğer hakim ve savcılar yönünden düşünülmemesi adil olmayacaktır.”