Suriye’deki iç savaşın başladığı 2011 yılından bu yana yaşanan kanlı çatışmaların ardından, 61 yıllık Baas rejimi büyük bir çöküş yaşadı. Esad’ın, karşısındaki muhalif grupların pazar günü Şam’ı ele geçirip hükümetin kontrolünü kaybetmesinin hemen öncesinde, ülkesini terk ettiği ortaya çıktı. Esad’ın kaçışı, rejim içinde derin bir şok etkisi yaratırken, beş eski hükümet yetkilisi AFP’ye yaptığı açıklamalarda, Esad’ın ayrılığını kimseye haber vermeden gerçekleştiğini söyledi.
ESAD’IN HIZLA ÜLKE DIŞINA KAÇIŞI
Beşşar Esad, 02:30’da Şam’daki sarayından ayrılarak, Rusya’nın Suriye’deki Hmeimim hava üssüne ve ardından ülkeden çıkış yaptı. O gece, Esad’ın danışmanı Buthaina Shaaban’a bir konuşma hazırlaması talimatı verdiği ancak konuşmanın hiçbir zaman gerçekleşmediği ifade ediliyor. Esad, her ne kadar ülkesinde önemli bir dönüşüm gerçekleştirmek için hazırlıklar yapıyor gibi görünse de ani kaçışı hem rejim hem de Suriyeliler için büyük bir şok oldu.
KİMSE İNANMADI
Esad’ın ülkeyi terk etmesinin ardından, başta ailesi olmak üzere kimseye haber vermediği söyleniyor. Esad’ın en yakın sırdaşı, Suriye ordusunun Dördüncü Tugayı’nı komuta eden kardeşi Mahir Esad, tüm bu gelişmelerin ardından, Şam’ı savunmaya devam ederken, bu durumu tesadüfen öğrendi. Mahir Esad’ın, durumu fark ettikten sonra bir helikoptere binerek Bağdat’a gitmeye karar verdiği de bildirildi.
HALEP KAYBEDİLDİ, BAŞKENT ŞAM DÜŞMEK ÜZERE
Esad, Suriye’nin kuzeyindeki silahlı grupların 27 Kasım’da saldırıya geçmesiyle, eşi Esma’nın tedavisi için Moskova’ya gitmişti. Ancak 30 Kasım’da ülkesine döndüğünde Halep, hükümetin kontrolü dışında kalmıştı. Hama ve Humus’un da peş peşe düşmesinin ardından, muhalif gruplar Şam’a doğru ilerlemeye başladılar. Bu durum, Esad’ın sarayındaki yetkililerde büyük bir kafa karışıklığına neden oldu. Sarayda görevli bir yetkili, “Onun orada olduğunu biliyorduk ama kimseyle görüşmüyordu. Hiçbir açıklama yoktu. Bu durum çok garipti” diyerek yaşadıkları belirsizliği dile getirdi.
SURİYE ORDUSUNDA BÜYÜK ÇÖKÜŞ
Suriye ordusunun, Halep’in kaybı sonrası yaşadığı çöküş de oldukça dramatikti. Bir askeri yetkili, Hama’daki birliklerle görüştüğünde, şehrin kuşatıldığını ve askerlere savaşmamaları talimatı verildiğini söyledi. Askerlerin, kıyafetlerini değiştirip silahlarını bırakıp evlerine dönmeye çalıştığı bildirildi. “Emri kim verdi? Bilmiyoruz” diyen askerler, ordunun dağılma sürecini gözler önüne serdi.
ARŞİVLER ATEŞE VERİLDİ, ÜST DÜZEY YETKİLİLER KAYIPLARDA
Esad, beklenen konuşmasını yapmadığı gibi, Suriye ordusu da büyük bir hızla arşivlerini imha etmeye başladı. Aynı dönemde, Esad’ın medya direktörü Kamel Sakr ve İçişleri Bakanı Muhammed El Rahmun’un da telefonlarına cevap vermediği belirtildi. Saray yetkililerinden biri, “Böyle bir senaryoyu asla hayal edemezdik. Başkanın hala sarayda olduğu konusunda güvence verilmişti” dedi.
HERKES ÇÖKÜŞÜ KABULLENDİ
Şam’ın düşmesinin son safhasında, gece 02:00’den hemen önce bir istihbarat görevlisi, tüm hükümet yetkililerinin ofislerini terk ettiğini bildirdi. Bu durum, büyük bir şok etkisi yarattı. Şehir merkezine ulaşıldığında, kaçan askerler ve sivil halkın çaresizce araç aradıkları görüldü. Binlerce araç, şehirden kaçmaya çalışıyordu ve bu manzara, Şam’ın düştüğünü kabullenen herkes için büyük bir dönüm noktası oldu. Esad’ın kaçışı ve rejimin çöküşü, Suriye’nin geleceği açısından büyük bir belirsizlik yaratırken, halk ve dünya genelindeki gözlemciler, Esad’ın sürpriz kaçışının ardından gelişmeleri izlemeye devam ediyor.
