TAŞKENT (AA) - BAHTİYAR ABDÜLKERİMOV - "Asrın felaketi" olarak nitelendirilen, 6 Şubat 2023'te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen bölgelerde arama kurtarma çalışmalarına katılan Özbek ekipler, afet bölgesinde gördüklerini hala unutamıyor.
Depremin ardından Özbekistan Acil Durumlar Bakanlığına ait uçakla afet bölgesine ulaşan Özel Kurtarma Görevleri Merkezi Başkanı İsmail Şaripov, merkezi ziyaret eden AA muhabirine, 18 gün boyunca gerçekleştirdikleri arama kurtarma çalışmalarına ilişkin açıklamalarda bulundu.
Şaripov, Türkiye'deki depremi sabah saatlerinde büyük üzüntüyle öğrendiğini anımsatarak, aynı gün Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev'in talimatıyla Türk halkına yardım etmek için Acil Durumlar Bakanı Abdulla Koldaşev tarafından görevlendirildiklerini ve insani yardım malzemelerini de taşıyan, Bakanlığa ait uçakla o gece Türkiye'ye hareket ettiklerini anlattı.
Depremin ardından bölgeye ulaşan 100 Özbek kurtarıcının 3 araç ve 4 özel eğitimli köpekle 18 gün boyunca arama kurtarma çalışması yaptığını kaydeden Şaripov, bu çalışmalar sonucunda enkaz altında kalan 18 kişiyi kurtardıklarını, 200'e yakın cenazeye ulaştıklarını belirtti.
Türkiye'de kurtarma çalışmaları gerçekleştiren Özbek ekibe başkanlık eden Şaripov, o günü çok iyi hatırladığını ifade ederek, "Deprem sonucunda yıkılan binaları, yakınlarını kaybeden depremzedelerin hüzünlü yüzlerini hala unutamıyorum. Böyle bir felaket hiç kimsenin başına gelmesin. Depremde Türkiye, güçlü bir devlet olduğunu gösterdi." dedi.
Özbek kurtarma ekibinden Davlat Açılov da Hatay'ın Ovakent ilçesindeki çalışmalar sırasında Naim isimli bir vatandaşı kurtardıkları anı hala unutamadığını söyleyerek, "Hala Naim'in durumunu çok merak ediyorum. Enkaz altından önce babasını, sonra kızını, en son da kendisini kurtardık. Şu anda durumu nasıl, ne iş yapıyor? Acaba, diğer yakınlarını bulabildi mi?" diye konuştu.
Ekipten Şuhrat Madaliyev, arama kurtarma çalışmaları sırasında kucağına 2 çocuğunu alarak enkaz altında hayatını kaybeden bir annenin cenazesine ulaştıklarını anlatarak, "Bu kadın, kahraman bir anneydi. İki çocuğunu kucaklayarak kendisi beton altında kalmış. Biz de hayatını kaybeden annenin kucağından çocukları alırken zorlandık. Çünkü çocuklarını sıkıca kucaklayarak, onları betondan korumuş ve hayatta kalmasını sağlamıştı. Bu vakayı hayatım boyunca unutamam." ifadelerini kullandı.
- "Kardeş Türk halkına destek olduk, bundan onur duyduk"
Acil Durumlar Bakanlığı Kinoloji Servisi Başkanı İnamcan Nasrullayev ise özel eğitimli köpeklerin arama kurtarma çalışmalarının yürütülmesinde büyük rol oynadığını, ölen veya hayatta bulunan kişileri en kısa zamanda tespit ederek kendilerine yardımcı olduğunu dile getirdi.
Özel eğitimli köpeklerinin çok deneyimli olmasının, enkaz altındakilerin çıkarılmasında çok etkili olduğunu vurgulayan Nasrullayev, "Özel eğitimli köpeklerimiz sayesinde depremin 8. gününde evli bir çifti kurtardık. Depremin ardından 8 gün boyunca enkaz altında kalmak çok zor. Bu da Türk insanının iradesinin çok güçlü olduğunun bir göstergesiydi." dedi.
Nasrullayev, Özbek kurtarma ekiplerinin iki vardiyada, gece ve gündüz çalıştığını ifade ederek, arama kurtarma çalışmaları sırasında çok hızlı davrandıklarını ve mümkün olduğu kadar fazla can kurtarmak için çaba gösterdiklerini belirtti.
Çalışmalarda yer alan köpeklerin de bunun bilincindeymiş gibi hareket ettiğini ve hiç durmadan enkazda insanları aradığını dile getiren Nasrullayev, tamamı yıkılan binalardaki arama kurtarma çalışmalarında özel eğitimli köpeklere daha fazla iş düştüğünü ve kurtarıcıların ulaşamadığı zor alanlara köpeklerin girdiğini kaydetti.
Nasrullayev, "Özel eğitimli köpekler, adeta enkaz altındaki insanın canlı veya ölmüş olduğunu hissederek ona göre tepki veriyor. Köpekler, enkaz altında hayatta olan insanı tespit etmesi halinde yüksek sesle havlıyor, cansız bedeni bulması durumunda ise sessizce inliyor." diye konuştu.
Türkiye'deki arama kurtarma çalışmalarının kendileri için büyük deneyim olduğunu ve çok şey öğrendiklerini belirten Nasrullayev, "Bizler, Cumhurbaşkanı'mızın talimatını yerine getirerek, kardeş Türk halkına destek olduk. Bundan onur duyduk. Bu deprem, Türk halkının zorlu günlerde birleştiğini ve birbirine destek çıktığını bir kez daha gösterdi." dedi.
Nasrullayev, görevi tamamlayarak ülkeye dönerken Türk yetkililer ve depremzedelerin kendilerine teşekkürlerini ilettiğini ve en iyi şekilde uğurlamak için aileleriyle yolcu etmeye geldiğini, bu durumun kendilerini çok etkilediğini söyledi.
Özbek kurtarma ekiplerinin 1999'da İzmir'de meydana gelen depremde de arama kurtarma çalışmaları yaptığını ve 16 kişinin hayatını kurtardığını dile getiren Nasrullayev, o dönemde ekipte yer alan özel eğitimli bir köpeğin, ayaklarını yaralama pahasına bile olsa enkaz altındaki insanların bulunmasında önemli rol oynadığını kaydetti.
Nasrullayev, Hatay'daki kurtarma çalışmaları sırasında bazı AFAD görevlilerinin bu köpek hakkında kendilerine soru sorduğunu aktararak, köpeğin hala Türkiye'de hatırlanmasının kendilerini çok mutlu ettiğini sözlerine ekledi.